कर्ज चुकवणे भारतात फौजदारी गुन्हा आहे का? What is the punishment for loan defaulters in India 2024
What is the punishment for loan defaulters in India 2024 कर्ज चुकवणे हे कर्जदारासाठी एक दुःस्वप्न असू शकते कारण यामुळे व्यक्तीची मानसिक शांतता तर बिघडतेच पण त्याच्या आर्थिक स्थिरतेलाही धोका निर्माण होतो. सर्व परिश्रम आणि आर्थिक शिस्त असूनही, आकस्मिकता दिसून येते आणि काही वेळा तुमचा सर्वोत्तम फायदा घेतात. जर तुम्ही स्वतःला अशा परिस्थितीत सापडले तर, तुम्ही करू शकता सर्वोत्तम गोष्ट म्हणजे कर्जदाराशी चर्चा करणे आणि किमान तात्पुरता आराम मिळवणे. हे तुम्हाला आर्थिक व्यवस्था करण्यासाठी आणि गोष्टी व्यवस्थित करण्यासाठी वेळ देईल.
What is the punishment for loan defaulters in India 2024 कर्जदाराने समजून घेणे आवश्यक असलेली सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे कर्ज चुकवणे हे कराराचे उल्लंघन आहे परंतु भारतात फौजदारी गुन्हा
नाही . बँका आणि वित्तीय संस्थांना रिझव्र्ह बँकेकडून काही नियमांचे पालन करून कर्जदारांशी जबाबदारीने वागण्याचे आणि व्यवहार करण्याचे निर्देश दिले जातात.
कर्ज चुकतेवेळी कर्जदारांना कोणते कायदेशीर संरक्षण असते :
सूचना अधिकार (SARFAESI कायदा, 2002 चे कलम 8(2)):
What is the punishment for loan defaulters in India 2024 कायदेशीर कारवाईचा अवलंब करण्यापूर्वी, सावकार लेखी डीफॉल्ट सूचना प्रदान करण्यास बांधील आहेत. ही नोटीस, सामान्यत: कायदेशीर कार्यवाही सुरू करण्याच्या 60 दिवस आधी जारी केली जाते, चुकलेली देयके, एकूण थकबाकीची रक्कम आणि न भरण्याचे संभाव्य परिणाम स्पष्टपणे स्पष्ट केले पाहिजेत. तुम्हाला समजत असलेल्या भाषेत ही सूचना प्राप्त करण्याचा अधिकार आहे.
RBI, 2003 च्या वाजवी व्यवहार संहितेवरील मार्गदर्शक तत्त्वे)
रिझर्व्ह
बँक ऑफ इंडिया (RBI) सर्व कर्ज देणाऱ्या संस्थांसाठी न्याय्य पद्धती अनिवार्य करते. यामध्ये डीफॉल्ट नोटीस लढविण्याचा अधिकार समाविष्ट आहे. नोटीस चुकीची असल्याचे तुम्हाला वाटत असल्यास किंवा चुकवलेल्या पेमेंटसाठी काही परिस्थिती निर्माण होत असल्यास, तुम्ही आक्षेप नोंदवू शकता. तुमच्या आक्षेपांना वाजवी कालमर्यादेत, साधारणपणे १५-३० दिवसांमध्ये प्रतिसाद देणे हे सावकाराचे कायदेशीर कर्तव्य आहे.
What is the punishment for loan defaulters in India 2024 कर्जाची वसुली ही एक नागरी प्रक्रिया असावी, जी सन्मानाने आणि सन्मानाने चालविली जाते. कर्जदारांना कर्ज वसूल करण्यासाठी धमकावणे, त्रास देणे किंवा धमक्या देण्यास मनाई आहे. यामध्ये विचित्र तासांवर अवांछित कॉल करणे, डिफॉल्टर्सना सार्वजनिकरित्या लाज देणे किंवा अपमानास्पद भाषा वापरणे समाविष्ट आहे.
मालमत्तेचे वाजवी मूल्यमापन (SARFAESI कायदा, 2002 चे कलम 13):
What is the punishment for loan defaulters in India 2024 जर कर्ज एखाद्या कार किंवा मालमत्तेसारख्या तारणाद्वारे सुरक्षित केले असेल, तर कर्जदाराने मालमत्तेची परतफेड करण्यापूर्वी त्याचे मूल्य योग्यरित्या मोजले पाहिजे. RBI पारदर्शक मूल्यमापन प्रक्रिया अनिवार्य करते, ज्यामध्ये अनेकदा स्वतंत्र मूल्यधारकांचा समावेश असतो. तुम्हाला मूल्यमापन अहवालाच्या प्रतीची विनंती करण्याचा आणि तुमच्या मालमत्तेचे मूल्य कमी आहे असे तुम्हाला वाटत असल्यास त्याच्या अचूकतेला विरोध करण्याचा अधिकार आहे
अतिरिक्त शिल्लक अधिकार (सरफेसी कायदा, 2002 चे कलम 17):
What is the punishment for loan defaulters in India 2024 कर्जाची रक्कम वसूल करण्यासाठी संपार्श्विक विक्री केल्यानंतर, उर्वरित निधी तुम्हाला परत केला जावा. हे “अतिरिक्त शिल्लक” सुनिश्चित करते की तुम्हाला सुरक्षित मालमत्तेच्या मूल्यापेक्षा जास्त दंड आकारला जाणार नाही
कर्जदार डीफॉल्टमध्ये कर्जदारांवर कायदेशीर कारवाई करू शकतात का? मर्यादा काय आहेत?
कर्जदार डीफॉल्ट कर्ज वसूल करण्यासाठी कायदेशीर कारवाई करू शकतात, तरीही काही मर्यादा आहेत:
दिवाणी खटला, फौजदारी नाही
What is the punishment for loan defaulters in India 2024 बहुतेक प्रकरणांमध्ये, कर्ज चुकवणे हा दिवाणी गुन्हा आहे, फौजदारी नाही. याचा अर्थ पैसे न भरल्यास तुरुंगात जाऊ शकत नाही. तथापि, कर्जाच्या परतफेडीसाठी जारी केलेला चेक बाऊन्स करणे निगोशिएबल इन्स्ट्रुमेंट्स कायदा, 1881 अंतर्गत फौजदारी गुन्हा मानला जाऊ शकतो.
परतफेडीवर लक्ष केंद्रित करा, शिक्षेवर नाही:
कर्जदारांद्वारे कायदेशीर कारवाईचे प्राथमिक उद्दिष्ट हे थकित कर्ज वसूल करणे आहे, कर्जदाराला शिक्षा करणे नाही. न्यायालये सहसा अशा उपायांना प्राधान्य देतात ज्यामुळे परतफेड होते, जसे की:
A. न्यायालयाच्या आदेशानुसार परतफेड योजना: न्यायालय एक संरचित परतफेड योजना स्थापन करू शकते जी तुमच्या आर्थिक परिस्थितीचा विचार करते आणि तुम्हाला हळूहळू कर्जाची पुर्तता करण्यास अनुमती देते.
B. कर्ज फेरफार: परतफेड अधिक व्यवस्थापित करण्यासाठी, व्याजदर कमी करणे किंवा कर्जाची मुदत वाढवणे यासारख्या कर्जाच्या अटींमध्ये बदल करण्याचा विचार करण्यासाठी न्यायालय सावकाराला प्रोत्साहित करू शकते.
कर्ज डिफॉल्टचा क्रेडिट स्कोअर आणि आर्थिक भविष्यावर कसा परिणाम होतो?
कर्ज चुकल्यामुळे तुमच्या आर्थिक भविष्यासाठी गंभीर आणि दीर्घकाळ टिकणारे परिणाम होऊ शकतात. येथे संभाव्य प्रभावाचे ब्रेकडाउन आहे:
क्रेडिट स्कोअरचे नुकसान :
कर्ज चुकवल्याने तुमच्या क्रेडिट स्कोअरचे लक्षणीय नुकसान होते. हा स्कोअर, CIBIL सारख्या क्रेडिट ब्युरोद्वारे मोजला जातो, तुमची क्रेडिट पात्रता आणि परतफेडीचा इतिहास दर्शवतो. कमी क्रेडिट स्कोअरमुळे तारण, कार कर्ज आणि अगदी क्रेडिट कार्डसह भविष्यातील कर्ज सुरक्षित करणे कठीण आणि महाग होऊ शकते. कर्जदार सामान्यत: खराब क्रेडिट स्कोअर असलेल्या कर्जदारांकडून जास्त व्याजदर आकारतात, ज्यामुळे दीर्घकाळात कर्ज घेणे अधिक महाग होते.
कर्ज सुरक्षित करण्यात अडचण:
कर्ज चुकल्यामुळे खराब झालेले क्रेडिट स्कोअर भविष्यात कोणत्याही प्रकारचे कर्ज मिळवणे आव्हानात्मक बनवू शकते. हे कार किंवा घरासारख्या मोठ्या खरेदीसाठी वित्तपुरवठा करण्यासाठी तुमचे पर्याय मर्यादित करू शकते, आर्थिक उद्दिष्टे साध्य करण्याच्या तुमच्या क्षमतेस अडथळा आणू शकते.
कायदेशीर परिणाम (क्वचित प्रसंगी):
दुर्मिळ असताना, अत्यंत प्रकरणांमध्ये जेथे कर्जदार जाणीवपूर्वक परतफेड टाळतो किंवा फसवणूक करून मालमत्ता लपविण्याचा प्रयत्न करतो, सावकार नागरी वसुलीच्या पलीकडे कायदेशीर कारवाई करू शकतात. यामुळे तुमच्या मालमत्तेची मालकी किंवा आर्थिक व्यवहार करण्याच्या क्षमतेवर परिणाम होऊ शकेल अशा न्यायालयीन हजेरी आणि निर्णय देखील होऊ शकतात.