“SBI, ICICI, HDFC, Axis, PNB व इतर बँकांचे मिनिमम बॅलन्स नियम 2025 – शून्य ते ₹50,000 पर्यंत तुलना. Minimum Balance Rules From Zero To Rs 50000
बचत खाते उघडताना बहुतेक लोक पहिल्यांदा विचारतात – “किमान किती पैसे ठेवावे लागतील?” कारण, मिनिमम बॅलन्स न ठेवला तर बँका मासिक/त्रैमासिक दंड आकारतात. भारतात काही बँका शून्य बॅलन्स खाते देतात, तर काही बँकांमध्ये ₹50,000 पर्यंत मिनिमम बॅलन्सची अट आहे.
या ब्लॉगमध्ये आपण SBI, ICICI, HDFC, Axis, PNB आणि इतर प्रमुख बँका यांच्या मिनिमम बॅलन्स नियमांची तुलना करू, तसेच कोणते खाते तुमच्यासाठी फायदेशीर ठरेल ते पाहू.Minimum Balance Rules From Zero To Rs 50000
मिनिमम बॅलन्स म्हणजे काय?
मिनिमम बॅलन्स म्हणजे बचत खात्यात ठेवण्याची आवश्यक किमान रक्कम. ही रक्कम मासिक सरासरी बॅलन्स (Monthly Average Balance – MAB) किंवा क्वार्टरली सरासरी बॅलन्स (Quarterly Average Balance – QAB) स्वरूपात मोजली जाते. Minimum Balance Rules From Zero To Rs 50000
उदा.:
- जर MAB ₹10,000 असेल तर महिन्यातील सर्व दिवसांचा एकूण बॅलन्स घेऊन 30 किंवा 31 ने भागले जाते.
- जर रक्कम अपेक्षेपेक्षा कमी असेल तर बँक दंड आकारते.
मिनिमम बॅलन्स नियमांचे महत्त्व
- दंड टाळण्यासाठी आवश्यक – नियम न पाळल्यास ₹50 ते ₹600 पर्यंत दंड.
- अकाऊंटची सेवा सुविधा – जास्त मिनिमम बॅलन्स असल्यास प्रीमियम सेवा मिळू शकतात.
- व्याज मिळकतीवर परिणाम नाही – पण बॅलन्स जास्त ठेवला तर दीर्घकालीन बचत होते.
बँकनिहाय मिनिमम बॅलन्स तुलना (2025)
From Zero To ₹50,000 — SBI, ICICI, HDFC, Axis, PNB, Kotak 811 आणि IDFC First यांच्या मिनिमम बॅलन्स नियमांची सोपी तुलनात्मक तक्ता.
| बँकेचे नाव | खात्याचा प्रकार | मिनिमम बॅलन्स (MAB/QAB) | दंड रक्कम | विशेष सुविधा |
|---|---|---|---|---|
| SBI | रेग्युलर सेव्हिंग्स अकाऊंट (मेट्रो) | ₹3,000 | ₹10–₹15 + GST | मोफत ATM ट्रान्झॅक्शन्स |
| रेग्युलर (ग्रामीण) | ₹1,000 | ₹10–₹15 + GST | कमी चार्जेस | |
| शून्य बॅलन्स – Jan Dhan | ₹0 | नाही | मोफत डेबिट कार्ड | |
| ICICI Bank | रेग्युलर (मेट्रो/शहरी) | ₹10,000 | ₹100–₹600 + GST | नेटबँकिंग, प्रीमियम कार्ड्स |
| ग्रामीण | ₹2,500 | ₹100–₹350 + GST | मोफत पासबुक | |
| शून्य बॅलन्स (Basic SA) | ₹0 | नाही | मर्यादित व्यवहार | |
| HDFC Bank | रेग्युलर (मेट्रो) | ₹10,000 | ₹150–₹600 + GST | मोफत RTGS/NEFT |
| सेमी-अर्बन | ₹5,000 | ₹150–₹300 + GST | SMS अलर्ट मोफत | |
| शून्य बॅलन्स | ₹0 | नाही | मोफत डेबिट कार्ड | |
| Axis Bank | Easy Access | ₹12,000 (मेट्रो) | ₹150–₹600 + GST | मोफत चेकबुक |
| ग्रामीण | ₹2,500 | ₹50–₹350 + GST | SMS अलर्ट | |
| Punjab National Bank | मेट्रो | ₹2,000 | ₹50–₹400 + GST | मोफत NEFT |
| ग्रामीण | ₹500 | ₹50–₹100 + GST | कमी चार्जेस | |
| Kotak Mahindra Bank | 811 डिजिटल खाते | ₹0 | नाही | उच्च व्याजदर |
| IDFC First Bank | सेव्हिंग्स | ₹0 | नाही | अमर्यादित मोफत ATM व्यवहार |
शून्य बॅलन्स खाते – कोणासाठी?
फायदे:
- दंड नाही
- कमी उत्पन्न गटासाठी योग्य
- विद्यार्थ्यांसाठी सोयीस्कर
तोटे:
- काही सेवा मर्यादित
- व्यवहार मर्यादा लागू शकते
₹50,000 मिनिमम बॅलन्स असलेली खाती
काही प्रीमियम खाते प्रकारांमध्ये ₹50,000 किंवा त्यापेक्षा जास्त MAB/QAB असतो. उदा.: Minimum Balance Rules From Zero To Rs 50000
- HDFC Imperia Account – ₹50,000 QAB
- ICICI Wealth Management SA – ₹50,000 MAB
फायदे: प्रीमियम कार्ड्स, रिलेशनशिप मॅनेजर, मोफत व्यवहार
तोटे: मोठी रक्कम सतत अडकून राहते. Minimum Balance Rules From Zero To Rs 50000
योग्य बँक व खाते निवडताना लक्षात घ्यावयाच्या गोष्टी
- तुमचा सरासरी बॅलन्स – जर वारंवार कमी होत असेल तर शून्य बॅलन्स खाते योग्य.
- सेवा गरजा – अधिक ATM, नेटबँकिंग, RTGS/NEFT मोफत हवे असल्यास प्रीमियम खाते.
- शाखा/ATM उपलब्धता – ग्रामीण भागात बँकेचे जाळे पाहणे आवश्यक.
मिनिमम बॅलन्स राखण्यासाठी टिप्स
- पगाराचा काही भाग खात्यात नेहमी ठेवा.
- ऑटो डेबिट पेमेंट्स आधी बॅलन्स तपासा.
- एकापेक्षा जास्त खाते असल्यास बॅलन्स योग्य वाटप करा.
निष्कर्ष
भारतात मिनिमम बॅलन्स नियम बँकनिहाय आणि खात्यानुसार वेगवेगळे आहेत – शून्य पासून ₹50,000 पर्यंत. तुमचे उत्पन्न, व्यवहाराची गरज आणि सेवा प्राधान्यानुसार योग्य खाते निवडणे महत्त्वाचे आहे. Minimum Balance Rules From Zero To Rs 50000
जर दंड टाळायचा असेल आणि पैसे अडकवायचे नसतील तर शून्य बॅलन्स खाते हा उत्तम पर्याय आहे. पण प्रीमियम सेवा हवी असल्यास उच्च मिनिमम बॅलन्स खाते फायदेशीर ठरते. Minimum Balance Rules From Zero To Rs 50000
Disclaimer
ही माहिती विविध सार्वजनिक बँकांच्या अधिकृत वेबसाईट्स आणि 2025 मधील अद्ययावत माहितीनुसार तयार करण्यात आली आहे. वाचकांनी खाते उघडण्यापूर्वी संबंधित बँकेच्या अधिकृत शाखेशी किंवा वेबसाईटशी संपर्क साधून ताज्या नियमांची खात्री करून घ्यावी. बँकांचे नियम वेळोवेळी बदलू शकतात.
