Agentic AI impact on jobs in India by 2030 Empowering Employment

A Smarter Tomorrow: AI Reshaping 10 Million Jobs By 2030

Agentic AI म्हणजे केवळ स्मार्ट नाही, तर स्वयंचलित निर्णयक्षम AI! २०३० पर्यंत १० दशलक्ष नोकऱ्यांमध्ये आमूलाग्र बदल घडवणाऱ्या Agentic AI चा उद्योग, शिक्षण, आरोग्य व वित्त क्षेत्रावर होणारा परिणाम जाणून घ्या Agentic AI impact on jobs in India by 2030

Agentic AI म्हणजे काय?

Artificial Intelligence म्हणजे बुद्धिमत्ता असलेली यंत्रणा. परंतु Agentic AI याचा अर्थ आहे “स्वतंत्र निर्णय घेणारी, उद्दिष्टपूर्ती करणारी यंत्रणा”. ही AI केवळ आदेशावर चालत नाही, तर उद्दिष्ट मिळवण्यासाठी स्वतः योजना आखते, कार्य करते आणि शिकत राहते. Agentic AI impact on jobs in India by 2030

Agentic AI मध्ये खालील वैशिष्ट्ये असतात:

स्वतः निर्णय घेण्याची क्षमता

पारंपरिक AI पेक्षा अधिक autonomy

सततच्या शिकण्याने सुधारणा

गंतव्य लक्षात घेऊन कृती निवडणे

जगभरातील प्रभाव – 10 दशलक्ष नोकऱ्यांमध्ये बदल!

McKinsey, World Economic Forum यांचा अंदाज:

“By 2030, around 10 million jobs will be reshaped or transformed due to Agentic AI in sectors like finance, healthcare, logistics, and customer service.”Agentic AI impact on jobs in India by 2030

ही AI नवीन नोकऱ्या निर्माण करणार असली तरी अनेक पारंपरिक नोकऱ्यांमध्ये बदल, पुनर्गठन व काही ठिकाणी कमी झालेली गरज पाहायला मिळेल. Agentic AI impact on jobs in India by 2030

कोणत्या क्षेत्रांवर सर्वाधिक परिणाम?

1. आरोग्य सेवा (Healthcare):

  • Agentic AI diagnostic tools डॉक्टरांप्रमाणे निदान करतील.
  • रेडिओलॉजी, pathology यामध्ये AI बेस्ड ऑटोमेशन.
  • पेशंट डेटा विश्लेषण, औषध सल्ला – AI आधारित.

2. बँकिंग व वित्त (Banking & Finance):

  • क्रेडिट स्कोअरिंग, लोन अप्रूवल AI द्वारे.
  • Chatbots पेक्षा स्मार्ट virtual agents.
  • धोका विश्लेषण, गुंतवणूक सल्लागार Agentic AI द्वारे.

3. उत्पादन क्षेत्र (Manufacturing):

  • Autonomous robots निर्माण प्रकल्प चालवतील.
  • गुणवत्ता तपासणी व अंदाज – AI द्वारे.
  • Supply Chain चे Intelligent Automation.

4. ग्राहक सेवा (Customer Service):

  • २४x७ Virtual Agents – Agentic AI वरील आधारित.
  • मानवी एजंटची गरज कमी, पण सेवा जलद आणि अचूक.
  • Personalized अनुभव आणि संवाद.

5. शिक्षण क्षेत्र (Education):

  • वैयक्तिक अभ्यासक्रम रचना.
  • Virtual AI tutors.
  • विद्यार्थी प्रगतीचे Agentic विश्लेषण. Agentic AI impact on jobs in India by 2030

Agentic AI मुळे नवीन निर्माण होणाऱ्या भूमिका

नवीन नोकऱ्यांची उदाहरणे:

भूमिकावर्णन
AI SupervisorsAI च्या निर्णय प्रक्रियेवर देखरेख करणारे
Prompt EngineersAI साठी योग्य निर्देश तयार करणारे
AI TrainersAgentic AI मॉडेल्सला माहिती देणारे तज्ज्ञ
AI Policy AuditorsAgentic निर्णयांचे नैतिक मूल्यांकन करणारे
Human-AI Collaboratorsजिथे मानव आणि AI एकत्रित निर्णय घेतात

धोका असलेल्या पारंपरिक नोकऱ्या

नोकरीAgentic AI मुळे परिणाम
डेटा एन्ट्री ऑपरेटर90% ऑटोमेटेड
कस्टमर सपोर्ट एजंटमोठ्या प्रमाणात बदल
क्लार्क्स / सहाय्यकAI तर्फे निर्णय घेणे
टेलीकॉलरIntelligent AI संवादात रूपांतरण
लेखापालFinTech AI द्वारे काम जलद

कौशल्ये जी ‘Future-Proof’ ठरतील

तांत्रिक कौशल्ये:

  • AI/Machine Learning
  • Prompt Engineering
  • Data Science
  • Cloud Computing
  • Cybersecurity

माणूसकेंद्री (Human-centric) कौशल्ये:

  • Critical Thinking
  • Emotional Intelligence
  • Ethics in AI
  • Creativity
  • Interdisciplinary Collaboration

भारतातील संदर्भ – Agentic AI आणि देशातील नोकऱ्या

भारत सरकारच्या Digital India आणि AI for All या उपक्रमांमुळे Agentic AI स्वीकारण्याचा वेग वाढत आहे. विशेषतः BFSI (बँकिंग, फायनान्स, इन्शुरन्स) व हेल्थकेअर या क्षेत्रांमध्ये याचे मोठे परिणाम दिसून येत आहेत. Agentic AI impact on jobs in India by 2030

Agentic AI चा नैतिक वापर – गरज आणि जबाबदारी

AI बद्दलचे धोके:

  • वैयक्तिक माहितीची सुरक्षितता
  • निर्णय प्रक्रियेमध्ये भेदभाव
  • मानवी हस्तक्षेपाचा अभाव

उपाय:

Human Oversight (मानवी देखरेख)सरकारी धोरणांचा फोकस:

Transparency (पारदर्शकता)

Accountability (जबाबदारी)

  • AI आधारित सेवा केंद्रे
  • AI स्किलिंग प्रोग्राम्स (PMKVY अंतर्गत)
  • AI स्टार्टअप्ससाठी फंडिंग

काय करता येईल? – नागरिक, विद्यार्थी व प्रोफेशनल्ससाठी सल्ला

विद्यार्थ्यांसाठी:

  • AI Skill Courses (Coursera, Skill India, IIT AI Courses)
  • Data Analytics, Python, Prompt Engineering शिकणे
  • Internship मध्ये AI Projects करणे

कर्मचारी वर्गासाठी:

  • Reskilling व Upskilling वर भर द्या
  • Job Role मध्ये AI integration कसे करायचे हे शिका
  • Soft skills जसे की Decision Making, Innovation वाढवा

सर्वसामान्यांसाठी:

  • Agentic AI काय आहे हे समजून घ्या
  • डिजिटल साक्षरता वाढवा
  • AI आधारित सेवा वापरताना वैयक्तिक माहितीची काळजी घ्या

भविष्याचा वेध – 2030 चे जग

2030 पर्यंत जगातील अनेक कंपन्यांचे कार्य Agentic AI वर चालेल. हे यंत्रणाचालित नाही, तर निर्णयक्षम कृत्रिम बुद्धिमत्ता असेल. प्रत्येक व्यक्तीने स्वतःला “AI Augmented” बनवणे ही काळाची गरज आहे. Agentic AI impact on jobs in India by 2030

Agentic AI हे भविष्यातील कारभाराचे केंद्र आहे. नोकऱ्या संपणार नाहीत, पण त्या बदलतील. आपण त्यासाठी सज्ज राहणे आवश्यक आहे. नव्या यंत्रणांसोबत हातमिळवणी करत नव्या कौशल्यांचा अंगीकार हाच यशाचा मंत्र ठरेल. Agentic AI impact on jobs in India by 2030

Disclaimer:-

वरील लेखामध्ये दिलेली माहिती विविध संशोधन अहवाल, जागतिक तज्ज्ञांचे मत, आणि सार्वजनिक स्रोतांवर आधारित आहे. Agentic AI मुळे २०३० पर्यंत नोकऱ्यांमध्ये होणारे बदल हे अंदाजावर आधारित असून, वास्तवातील परिणाम उद्योग, भौगोलिक क्षेत्र, तांत्रिक स्वीकार आणि धोरणांवर अवलंबून असतील. वाचकांनी यामधील माहितीचा वापर वैयक्तिक अभ्यास किंवा ज्ञानवृद्धीसाठी करावा. कोणत्याही आर्थिक, करिअर किंवा तांत्रिक निर्णयासाठी तज्ज्ञ सल्ला घेणे गरजेचे आहे. Bankers24 किंवा लेखक कोणत्याही प्रकारच्या प्रत्यक्ष किंवा अप्रत्यक्ष नुकसानीस जबाबदार राहणार नाहीत. AI reshaping 10 million jobs by 2030

Agentic AI impact on jobs in India by 2030

Use of AI and Generative AI in Financial Services Unlocking Financial Brilliance: Revolutionary Use of AI & Generative AI in Financial Services

Use of AI and Generative AI in Financial Services

आर्थिक सेवांमध्ये AI आणि जनरेटिव्ह AI ची क्रांती! AI देणार तुमच्या सगळ्या बँकिंग प्रश्नांची उत्तरे, कस्टमर केअर ची नाही लागणार गरज Use of AI and Generative AI in Financial Services

आर्थिक सेवांमध्ये बदलाची नांदी

Use of AI and Generative AI in Financial Services गेल्या काही वर्षांत आर्थिक सेवांमध्ये तंत्रज्ञानाची घोडदौड सुरू आहे. विशेषतः कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) आणि जनरेटिव्ह AI यांचा वापर प्रचंड वेगाने वाढत आहे. आज बँका, वित्तीय संस्था आणि फिनटेक स्टार्टअप्स त्यांच्या सेवेची गुणवत्ता सुधारण्यासाठी या आधुनिक साधनांचा वापर करत आहेत.

Use of AI and Generative AI in Financial Services


AI म्हणजे काय आणि जनरेटिव्ह AI कशासाठी वापरतात?

AI (Artificial Intelligence) म्हणजे संगणक प्रणालींना मानवी मेंदूसारखी निर्णयक्षमता देणारी तंत्रज्ञान प्रणाली.

AI (Artificial Intelligence) म्हणजे संगणकाला मानवीप्रमाणे विचार करण्याची क्षमता देणारी तंत्रज्ञान प्रणाली. जनरेटिव्ह AI ही त्याची एक शाखा आहे, जी नवीन मजकूर, चित्रे, व्हिडिओ किंवा डेटा तयार करण्यासाठी वापरली जाते. हे मॉडेल्स क्रिएटिव्ह आणि स्मार्ट सोल्यूशन्ससाठी वापरले जातात.Generative AI हे AI चे पुढचे पाऊल आहे – जे नवीन कंटेंट, डेटा, कोड, रिपोर्ट्स तयार करू शकते. ChatGPT, Bard, DALL-E हे त्याचे उदाहरण आहेत Use of AI and Generative AI in Financial Services

Use of AI and Generative AI in Financial Services

आर्थिक सेवांमध्ये AI चा उपयोग कसा केला जातो?

1. ग्राहक सेवा – स्मार्ट चॅटबॉट्स

AI आधारित चॅटबॉट्स 24×7 ग्राहकांसाठी उपलब्ध असतात. बँकिंग अॅपमध्ये आलेले प्रश्न ते काही सेकंदांत सोडवतात. यामुळे ग्राहकांचा अनुभव सुधारतो आणि मॅन्युअल कामाचा भार कमी होतो.AI आधारित स्मार्ट चॅटबॉट्स बँकिंग आणि आर्थिक संस्थांमध्ये ग्राहकांच्या शंका 24×7 चटकन सोडवतात. हे चॅटबॉट्स ग्राहकांच्या प्रश्नांना नैसर्गिक भाषेत उत्तर देतात आणि तात्काळ मदत पुरवतात. यामुळे ग्राहक अनुभव सुधारतो, प्रतीक्षा वेळ कमी होते आणि संस्थांची सेवा कार्यक्षमता वाढते.Use of AI and Generative AI in Financial Services

2. फ्रॉड डिटेक्शन – सुरक्षित व्यवहार

AI व्यवहारांचा नमुना ओळखतो आणि संशयास्पद व्यवहार थांबवतो. जनरेटिव्ह AI स्वतःचे मॉडेल्स वापरून नवीन फ्रॉड पॅटर्न्स ओळखू शकते.AI सिस्टीम व्यवहारांमध्ये अचानक बदल, संशयास्पद क्रियाकलाप आणि संभाव्य फ्रॉड डिटेक्ट करू शकते. जनरेटिव्ह AI या संदर्भात संभाव्य हल्ल्यांचे नमुने समजून सुरक्षा प्रणाली अधिक स्मार्ट करते. यामुळे आर्थिक संस्थांना धोका टाळता येतो आणि ग्राहकांचे पैसे सुरक्षित राहतात.

3. क्रेडिट स्कोअरिंग – अचूक व धोरणात्मक

AI हजारो डेटापॉइंट्सचा अभ्यास करून कोणत्याही व्यक्तीचे कर्ज परतफेड क्षमतेचे मूल्यांकन करते, जे पारंपरिक CIBIL स्कोअरिंगपेक्षा अचूक ठरते AI क्लिष्ट डेटाच्या आधारे एखाद्या व्यक्तीचा क्रेडिट स्कोअर अधिक अचूकपणे ठरवू शकतो. पारंपरिक पद्धतींपेक्षा AI वेगवान आणि डेटा-आधारित निर्णय घेते, ज्यामुळे धोरणात्मक आणि योग्य कर्ज वितरण शक्य होते. यामुळे बँका जोखीम कमी करत ग्राहकांवर विश्वास दाखवू शकतात..

4. वैयक्तिकृत फायनान्शियल सल्ला (Robo-Advisors)

Robo-Advisors हे AI आधारित डिजिटल सल्लागार आहेत, जे प्रत्येक व्यक्तीच्या आर्थिक स्थिती, ध्येय आणि जोखमीच्या प्रवृत्तीच्या आधारावर गुंतवणुकीचे मार्गदर्शन करतात. हे सल्ले स्वस्त, झपाट्याने मिळणारे आणि वैयक्तिक गरजांशी जुळणारे असतात, ज्यामुळे सामान्य गुंतवणूकदारही स्मार्ट निर्णय घेऊ शकतो.

Use of AI and Generative AI in Financial Services

5. डेटा अॅनालिटिक्स – निर्णयक्षमतेत वाढ

बँकांचे डेटा सिस्टिम्स मोठ्या प्रमाणावर डेटा गोळा करतात. AI त्या डेटाचा अर्थ लावतो, ट्रेंड्स ओळखतो आणि संस्थेला निर्णय घेण्यासाठी मदत AI आणि जनरेटिव्ह AI डेटा अॅनालिटिक्सच्या माध्यमातून मोठ्या प्रमाणातील आर्थिक माहितीचे विश्लेषण करून धोरणात्मक निर्णय घेण्यास मदत करतात. यामुळे बँका आणि वित्तीय संस्था बाजारातील ट्रेंड ओळखू शकतात, जोखीम व्यवस्थापन सुधारतात आणि नफ्यासाठी अधिक योग्य दिशा ठरवू शकतात.करतो.


जनरेटिव्ह AI चे फायदे

1. रिपोर्ट जनरेशन

बँकिंग रिपोर्ट्स, मार्केट एनालिसिस, इंटरनल मीटिंग नोंदी इ. आपोआप तयार करता येतात. यामुळे वेळेची बचत होते.

2. मार्केटिंग कॉन्टेंट क्रिएशन

जनरेटिव्ह AI सोशल मीडिया पोस्ट्स, बॅनर, इमेल कॅम्पेन यासाठी क्रिएटिव्ह कॉन्टेंट तयार करू शकतो.

3. AI बेस्ड प्रेडिक्शन मॉडेल्स

गुंतवणुकीचा परतावा, शेअर मार्केटचा कल, व्याजदर बदल यांचा अंदाज जनरेटिव्ह AI देऊ शकतो.


काही आव्हाने

  1. डेटा गोपनीयता: AI आणि जनरेटिव्ह AI डेटा वापरून काम करतात. त्यामुळे ग्राहकांच्या गोपनीयतेचा प्रश्न निर्माण होतो.
  2. बायस: AI मॉडेल चुकीच्या डेटावर ट्रेन झाले तर ते चुकीचे निर्णय देऊ शकतात.
  3. कायदे व नियमन: भारतात AI संदर्भात स्पष्ट कायदे अजून प्रस्थापित नाहीत.

भविष्यातील दिशा – AI कसा बदल घडवेल?

  • स्मार्ट लोन अप्रुव्हल: काही सेकंदांत कर्जाचा निर्णय.
  • AI संचालित पोर्टफोलिओ मॅनेजमेंट: गुंतवणूक सल्लागारांची जागा घेणारे सिस्टम.
  • कस्टमाइज्ड बँकिंग सेवा: प्रत्येक ग्राहकासाठी वैयक्तिक सेवा.
  • विनाअडथळा डिजिटल बँकिंग: ओटीपी, पासवर्डशिवाय सुलभ व्यवहार.

AI आणि जनरेटिव्ह AI हे आर्थिक सेवांच्या क्षेत्रात एक क्रांती घडवत आहेत. पारंपरिक कामांच्या मर्यादा ओलांडून, या तंत्रज्ञानाच्या मदतीने बँका अधिक स्मार्ट, सुरक्षित आणि ग्राहकाभिमुख बनत आहेत. परंतु त्याचवेळी जबाबदारीने आणि नियमानुसार या तंत्रज्ञानाचा वापर करणेही तितकेच आवश्यक आहे.

Artificial Intelligence In Banking Sector 2024

1000277571

AI म्हणजे काय? Artificial Intelligence In Banking Sector 2024 कृत्रिम बुद्धिमत्ता म्हणजे मानवा प्रमाणे विचार करू शकणारी यंत्रे बनविण्याचे शास्त्र . हे “स्मार्ट” समजल्या जाणाऱ्या गोष्टी करू शकते. एआय तंत्रज्ञान मानवां प्रमाणेच मोठ्या प्रमाणात डेटा वर प्रक्रिया करू शकते. नमुने ओळखणे, निर्णय घेणे आणि माणसांप्रमाणे न्याय करणे यासारख्या गोष्टी करण्यास सक्षम असणे हे ह्यांचे चे ध्येय आहे. … Read more