कोणते Education Loan सर्वोत्तम आहेत? कोणत्या बँका उत्तम सुविधा देतात? आणि कर्ज घेताना कोणते मुद्दे लक्षात घ्यावे?सर्व बँका, योजना आणि तुलना एका क्लिकमध्ये Best Education Loan in 2025
Best Education Loan in 2025 शिक्षण म्हणजे फक्त ज्ञान मिळवणं नाही, तर ते आपलं भविष्य घडवण्याचं साधन आहे. पण आजच्या काळात उच्च शिक्षणाचं खर्चिक रूप पाहता, Education Loan (शिक्षण कर्ज) ही गरज बनली आहे.
मुलं भारतातच नव्हे, तर परदेशातही शिकण्यासाठी उत्सुक असतात. अशावेळी शिक्षण कर्ज हे एक आर्थिक आधारस्तंभ ठरते.
Best Education Loan in 2025
आज आपण पाहणार आहोत –
2025 मध्ये कोणते Education Loan सर्वोत्तम आहेत? कोणत्या बँका उत्तम सुविधा देतात? आणि कर्ज घेताना कोणते मुद्दे लक्षात घ्यावे?
Education Loan म्हणजे काय?
Education Loan म्हणजे विद्यार्थ्याला शिक्षणासाठी बँक/एनबीएफसीकडून दिलं जाणारं कर्ज, ज्याचा उपयोग शुल्क, होस्टेल, अभ्यास साहित्य, ट्रॅव्हल खर्च इ. गोष्टींसाठी करता येतो.
फायदा असा की, विद्यार्थी शिक्षण पूर्ण झाल्यावरच कर्ज फेडायला सुरुवात करतो.
शिक्षण कर्ज कुठे मिळते?
बँका (SBI, Bank of Baroda, HDFC, ICICI)Best Education Loan in 2025
भारताच्या सार्वजनिक व खासगी बँका विद्यार्थ्यांसाठी आकर्षक शिक्षण कर्ज योजना देतात. SBI Scholar Loan, BOB Education Loan, HDFC Bank आणि ICICI Bank या बँका कमी व्याजदर, लवचिक परतफेड आणि सबसिडी योजनेसह विश्वासार्ह पर्याय आहेत. सरकारी बँकांमध्ये प्रक्रिया पारदर्शक असते.
NBFC (InCred, Avanse, Auxilo, HDFC Credila)Best Education Loan in 2025
NBFC म्हणजे Non-Banking Financial Companies. या संस्था बँकेच्या तुलनेत अधिक लवचिक पात्रता निकष आणि जलद प्रक्रिया देतात. खासकरून परदेश शिक्षणासाठी, InCred, Avanse, Auxilo आणि HDFC Credila ह्या NBFC फायदेशीर योजना देतात. कोलॅटरलशिवायही काही ठिकाणी कर्ज मिळते.
परदेश शिक्षणासाठी खास योजना असलेल्या संस्थांमध्ये Best Education Loan in 2025
विदेशात शिक्षणासाठी काही संस्था आणि फायनान्स कंपन्या खास योजना देतात. यात Fly Finance, Leap Finance, Prodigy Finance अशा आंतरराष्ट्रीय कंपन्यांचा समावेश होतो. ह्या योजना डॉलर/पाउंडमध्ये कर्ज देतात, ज्यामुळे विदेशी शिक्षणासाठी थेट मदत मिळते आणि रुपयाच्या चढ-उताराचा धोका कमी होतो.
Best Education Loan in 2025 – टॉप 5 बँका व NBFC तुलना
| 🏅 Rank | संस्था | व्याजदर (₹ आधारित) | कर्ज मर्यादा | प्रोसेसिंग फी | Collateral गरजेचं? |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | SBI Scholar Loan | 8.15% – 10.05% | ₹7.5 लाख – ₹1.5 कोटी | ₹10K पर्यंत | ₹7.5 लाखपर्यंत नाही |
| 2 | Bank of Baroda | 8.65% – 9.85% | ₹10 लाख – ₹1 कोटी | NIL – ₹10K | आवश्यकतेनुसार |
| 3 | HDFC Credila | 11% – 13% | ₹20 लाख पर्यंत | ₹10K – ₹15K | हां, परदेशासाठी |
| 4 | ICICI Bank | 10.5% – 12.5% | ₹50 लाख पर्यंत | ₹1,000 – ₹5,000 | हो |
| 5 | InCred (NBFC) | 11% – 14% | ₹40 लाख पर्यंत | ₹10K – ₹15K | नाही (Conditionally) |
सार्वजनिक बँका अधिक विश्वासार्ह व फायदेशीर व्याज दर देतात, परंतु प्रक्रिया वेळखाऊ असते.
NBFC जलद सेवा आणि लवचिक निकष देतात, परंतु व्याजदर थोडे अधिक असू शकतात.
परदेश शिक्षणासाठी कंपन्या खासकरून विदेशात जाणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी फायदेशीर ठरतात.
कर्ज घेताना विचारात घ्यावयाचे मुद्देBest Education Loan in 2025
✅ 1. कोर्स आणि संस्था मान्यताप्राप्त आहे का?
UGC, AICTE, Medical Council मान्यता असणे आवश्यक आहे.
✅ 2. कर्जाची रक्कम पुरेशी आहे का?
फक्त ट्युशन फी नाही, तर इतर खर्चही कव्हर होतो का ते पाहा.
✅ 3. परतफेडीची योजना (Repayment Terms)
- ग्रेस पीरियड (कोर्स + 6-12 महिने) मिळतो का?
- EMI किती लागणार?
- एकूण व्याज किती भरायचं लागेल?
✅ 4. कोणत्या बँकेने सबसिडी योजना (Interest Subsidy Scheme) लागू केली आहे?
🧾 भारत सरकारच्या शिक्षण कर्ज योजनाBest Education Loan in 2025
🌟 CSIS – Central Sector Interest Subsidy Scheme
- कोर्सदरम्यान व्याज सरकार भरते
- फक्त भारतातील संस्थांकरिता
- वार्षिक उत्पन्न ₹4.5 लाखांखाली असावे
EMI गणना – शिक्षण कर्जासाठी
उदाहरण: ₹10 लाख कर्ज | व्याजदर 10% | कालावधी 7 वर्षे
✅ EMI सुमारे ₹14,500 ते ₹15,000 दरमहा
👉 EMI Calculator वापरून बरोबर हिशोब करा
🧾 शिक्षण कर्जासाठी लागणारी कागदपत्रे
| विद्यार्थी कडून | पालक / Co-borrower कडून |
|---|---|
| प्रवेश पत्र (Admission Letter) | पगार पावत्या / ITR |
| मागील शिक्षणाचे मार्कशीट्स | ओळख व पत्त्याचा पुरावा |
| अभ्यासक्रमाचा खर्चाचा तपशील | बँक स्टेटमेंट |
| पासपोर्ट (विदेशात शिकण्यासाठी) | PAN Card |
शिक्षण कर्जाचे फायदे
- तुरूंगासारखी जबाबदारी नाही – परतफेड कोर्सनंतर सुरु
- कर सवलत – Section 80E अंतर्गत व्याजावर कर कपात
- शिक्षण अडत नाही – पैसा कमी पडला तरी शिक्षण चालू
- क्रेडिट स्कोअर सुधारतो – वेळेवर फेडल्यास फायदा
अशा चुका टाळाव्यात
- फक्त व्याज दर बघणे, अन्य शुल्क विसरणे
- EMI लवकर सुरू होईल हे न पाहणे
- सबसिडीच्या अटी वाचून न घेणे
- Collateral बाबत चुकीचा अंदाज लावणे
- Repayment terms स्पष्ट न करणं
शिक्षणासाठी घेतलेलं कर्ज हे गुंतवणूक असते – पण फक्त शैक्षणिकच नाही, तर वैयक्तिक जबाबदारीचंही. योग्य नियोजन, वेळेवर EMI भरत राहिल्यास कोणतीही अडचण येणार नाही.
निवडताना केवळ व्याजदर नाही, तर सर्व गोष्टींचा विचार करा – कोर्स, कर्जाची रक्कम, परतफेडीची अट, सबसिडी योजना आणि बँकेची विश्वासार्हता.
शिकणं हीच खरी संपत्ती आहे – त्यासाठी शहाणपणाने कर्ज घ्या!
सरकारी बँकांमध्ये कर्ज घ्या – SBI, BoB सारख्या बँका:
सरकारी बँका जसे की SBI (State Bank of India) आणि Bank of Baroda शिक्षण कर्जासाठी अधिक विश्वासार्ह आणि पारदर्शक प्रक्रिया देतात. ह्या बँकांचे व्याजदर तुलनेत खूपच कमी असतात – SBI Scholar Loan मध्ये 8.15% पासून सुरुवात होते. सरकारी बँका UGC/AICTE मान्यताप्राप्त कॉलेजसाठी विशेष योजना देतात. शिवाय, केंद्र सरकारकडून व्याजावर सबसिडी मिळण्याचीही संधी असते. डॉक्युमेंटेशन आणि परतफेड योजनाही यामध्ये स्पष्ट आणि ठरलेल्या असतात. पालक आणि विद्यार्थी दोघांनाही आर्थिक दृष्टिकोनातून स्थिरता आणि विश्वासार्हता यासाठी सरकारी बँका सर्वोत्तम पर्याय ठरतात.
परदेशी शिक्षणासाठी NBFC चा पर्याय – शेवटचा पर्याय म्हणून योग्य:
NBFC (Non-Banking Financial Companies) जसे की HDFC Credila , InCred, Avanse या परदेशात शिक्षण घेणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी कर्ज पुरवतात. परंतु, ह्यांचे व्याजदर तुलनेत अधिक – 11% ते 14% पर्यंत असतात. तसेच, काही संस्था collateral-free कर्ज देतात, पण त्या अटी कठीण असतात. प्रक्रिया जलद असली तरी transparency कमी असते. म्हणूनच, NBFC कर्जाचा विचार सरकारी बँकेकडून नकार मिळाल्यानंतर किंवा अर्ज प्रक्रिया वेळखाऊ असल्यास शेवटचा पर्याय म्हणून करावा. NBFC कर्ज घेताना प्रत्येक अटी काळजीपूर्वक वाचणं अत्यंत गरजेचं आहे.
